Συνέντευξη στη δημοσιογράφο, κ. Άννα Καραβοκύρη
Η κυβέρνηση, οδεύοντας προς το έβδομο έτος της διακυβέρνησής της, καταγράφει κυβερνητική φθορά. Και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Πιστεύετε ότι τα νέα οικονομικά μέτρα, που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, μπορούν να «μαζέψουν» τις διαρροές και να αλλάξουν το κλίμα;
Η στήριξη της μεσαίας τάξης και της οικογένειας βρίσκονται στον ιδεολογικό πυρήνα της ΝΔ. Να μην ξεχνάμε, όμως, και τα σημαντικά που έχουν ήδη γίνει: από τον μειωμένο εισαγωγικό φορολογικό συντελεστή μέχρι τη μείωση του ΕΝΦΙΑ παραπάνω από 30%, τον περιορισμό του τέλους επιτηδεύματος. Η κυβέρνηση της ΝΔ και του Κ. Μητσοτάκη έχει μειώσει ή καταργήσει 72 άμεσους και έμμεσους φόρους, από το 2019 μέχρι σήμερα, και θα συνεχίσει να κινείται σε αυτή την κατεύθυνση, σύμφωνα με τις δηλώσεις των αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών. Μόνο θα καταργεί και θα μειώνει φόρους.
Και δεν προβαίνουμε στις πολιτικές αυτές πρωτοβουλίες για να αλλάξουμε το κλίμα, αλλά γιατί η Νέα Δημοκρατίας είναι πιστή στις προγραμματικές της δεσμεύσεις. Παράλληλα, επιστρέφει στην κοινωνία, με βάση τους κανόνες που προβλέπονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το πλεόνασμα της απόδοσης της πολιτικής της. Αυτό θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Κάθε φορά που θα υπάρχουν παραπάνω λεφτά -και θα υπάρχει η δυνατότητα να τα δώσουμε-, θα τα δίνουμε με τρόπο μόνιμο.
Πόσες είναι σήμερα οι εκκρεμείς κύριες και επικουρικές συντάξεις και ποια η πρόοδος που έχει επιτευχθεί από το 2019 μέχρι τώρα; Πώς θα επιταχυνθεί ο ρυθμός απονομής τους;
Από το 2019 μέχρι και σήμερα έχει υπάρξει μια πολύ ουσιαστική μείωση των εκκρεμών κύριων συντάξεων, που τώρα ανέρχονται στις 15.000, ενώ ο χρόνος έκδοσής τους έχει πέσει κάτω από 50 ημέρες.
Στις επικουρικές συντάξεις υπάρχουν ακόμη 32.000 εκκρεμότητες, χωρίς να σημαίνει ότι δεν εκδίδονται σε εύλογο χρόνο, ιδίως σε όσες υπάρχει ενιαίος χρόνος ασφάλισης. Η αιτία των καθυστερήσεων, όπου εμφανίζονται, είναι ο πολυκερματισμός των πρώην ασφαλιστικών ταμείων επικουρικής ασφάλισης. Για να το αντιμετωπίσουμε αυτό, αλλά και για την περαιτέρω επιτάχυνση όλων των συνταξιοδοτικών αιτημάτων, «τρέχουν» στον ΕΦΚΑ δύο μεγάλα έργα. Το πρώτο αφορά την ψηφιοποίηση όλου του ασφαλιστικού βίου των ασφαλισμένων και το δεύτερο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, με την ενοποίηση 88 διαφορετικών βάσεων δεδομένων του ΕΦΚΑ.
Ως προς το πρώτο έργο, έχουν ψηφιοποιηθεί περί τα 27 εκατομμύρια σελίδες έγχαρτου υλικού με τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης και μένει ένα υπόλοιπο 25 εκατομμύρια σελίδες, το οποίο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του επόμενου χρόνου, με αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση του χρόνου απονομής των συντάξεων.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα το ασφαλιστικό μας σύστημα;
Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα το ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδας, αλλά εκτιμώ και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, είναι η γήρανση του πληθυσμού. Το ποσοστό των ηλικιωμένων αυξάνεται συνεχώς, ο αριθμός των νέων και ενεργών εργαζομένων μειώνεται, και οι νέοι μας διστάζουν να κάνουν οικογένεια.
Η απάντηση στο δημογραφικό δεν μπορεί να είναι θεωρητική ή περιστασιακή. Απαιτεί θεσμικές τομές, κοινωνικές πολιτικές και πρωτίστως πολιτική βούληση. Και η κυβέρνηση της ΝΔ το αποδεικνύει εμπράκτως με πολυποίκιλες καιπολυεπίπεδες πρωτοβουλίες. Ως υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, αλλά και ως γυναίκα, εργαζόμενη, μητέρα δύο μικρών παιδιών και πολιτικός που πιστεύει βαθιά στην κοινωνική συνοχή, το δημογραφικό αποτελεί προτεραιότητά μου στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του χαρτοφυλακίου μου.
Στην κατεύθυνση αυτή, στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης έχουμε πάρει μια σειρά από μέτρα για τη στήριξη της μητέρας, γεγονός που αποτελεί προτεραιότητα της υπουργού Εργασίας κας Ν. Κεραμέως, όπως η επέκταση της ειδικής άδειας μητρότητας από τους έξι στους εννέα μήνες σε όλες τις εργαζόμενες μητέρες, η καθιέρωση της άδειας πατρότητας, οι γονικές άδειες και για τους δύο γονείς, αλλά και τα προγράμματα κατάρτισης και επανένταξης στην εργασία για γυναίκες που απομακρύνθηκαν προσωρινά από την αγορά εργασίας.
Παράλληλα, έχουμε αναπροσαρμόσει ανοδικά τους συντελεστές αναπλήρωσης από τα 30 μέχρι τα 40 έτη εργασίας, ώστε να αποτελέσει κίνητρο για την παραμονή στην εργασία. Επίσης, δώσαμε την ευκαιρία σε όσους συνταξιούχους επιθυμούν, να συνεχίζουν να εργάζονται, χωρίς να περικόπτεται η σύνταξή τους κατά 30%, καταβάλλοντας μόνο έναν πόρο υπέρ ΕΦΚΑ. Σκοπός της νομοθετικής αυτής πρωτοβουλίας είναι η παράταση του εργασιακού βίου αντιμετωπίζοντας την αδήλωτη εργασία σε αυτή την κατηγορία των εργαζομένων, αλλά, παράλληλα, και η περαιτέρω στήριξη της βιωσιμότητας του κοινωνικο-ασφαλιστικού συστήματος. Δεν υπάρχει μαγική λύση για το δημογραφικό. Υπάρχει, όμως, ο δρόμος της ευθύνης, της θεσμικής σοβαρότητας και της κοινωνικής συνοχής.
Με δεδομένο ότι στη συνείδηση των νέων έχει εμπεδωθεί η πεποίθηση πως δεν θα λάβουν ποτέ σύνταξη, μπορείτε να τους διαβεβαιώσετε για το αντίθετο;
Είναι γεγονός πως η εμπιστοσύνη των νέων στο ασφαλιστικό μας σύστημα έχει κλονιστεί και πολύ συχνά ακούω να αναρωτιούνται αν θα καταφέρουν να πάρουν ποτέ σύνταξη. Αποτελεί στοίχημα, τόσο του υπουργείου Εργασίας όσο και δικό μου προσωπικά, να καλλιεργήσουμε κουλτούρα αποταμίευσης στους νέους μας, προκειμένου να ξεκινούν να σκέφτονται τη σύνταξή τους από νωρίς.
Απάντηση στις ανησυχίες των νέων αποτελεί το ΤΕΚΑ, το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης, που είναι το ταμείο επικουρικής ασφάλισης για τη νέα γενιά. Δίπλα στο διανεμητικό σύστημα δημιουργήσαμε κεφαλαιοποιητικό σύστημα, που δίνει συμπληρωματική επικουρική σύνταξη στους νέους ασφαλισμένους. Το ΤΕΚΑ βασίζεται σε αποταμιεύσεις εισφορών σε προσωπικούς λογαριασμούς.
Όταν λοιπόν φτάσει η ώρα της συνταξιοδότησης, οι νέοι μπορούν να είναι σίγουροι ότι θα πάρουν τρεις συντάξεις:
1) Εθνική σύνταξη: Το βασικό ποσό που δίνει το κράτος σε όλους τους ασφαλισμένους, εφόσον συμπληρώσουν συγκεκριμένο χρόνο ασφάλισης.
2) Κύρια – ανταποδοτική σύνταξη: Η ανταποδοτική σύνταξη που προκύπτει από τις εισφορές που ο ασφαλισμένος έχει καταβάλει.
3) Επικουρική σύνταξη: Για τη νέα γενιά είναι το ΤΕΚΑ και δημιουργείται με βάση τις καταβαλλόμενες εισφορές και τη δημιουργία ατομικών κουμπαράδων, σε συνδυασμό με τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια που έχει επιλέξει ο ασφαλισμένος.
Και για να απαντήσω στο ερώτημα, οι νέοι όχι μόνο θα πάρουν σύνταξη, αλλά θα πάρουν αρκετά ψηλότερες επικουρικές συντάξεις από αυτές που θα έπαιρναν με τα σημερινά δεδομένα.
Η Θεσσαλονίκη παραμένει μια πόλη με υψηλές αναπτυξιακές δυνατότητες. Ποια είναι η συμβολή σας σε αυτό και ποιο το προσωπικό σας στοίχημα για τη συμπρωτεύουσα;
Ως υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και βουλευτής της Α’ Θεσσαλονίκης, είμαι καθημερινά σε επαφή με τα ζητήματα που απασχολούν την πόλη μου. Στηρίζω με πράξεις τις ανάγκες και τις προοπτικές της Θεσσαλονίκης – θεσμικά, κοινοβουλευτικά. Πιστεύω βαθιά πως η Θεσσαλονίκη μπορεί να γίνει μια πόλη που κρατά τους νέους της. Μια πόλη που δεν εξάγει ταλέντα, αλλά δίνει ευκαιρίες και λόγους στα ταλέντα να μείνουν. Αυτό για μένα είναι βασικός στόχος: Να διαμορφώσουμε ένα περιβάλλον όπου οι νέοι μπορούν να ονειρεύονται και να δημιουργούν, χωρίς να αναγκάζονται να φύγουν.
Παράλληλα, εξέχουσας σημασίας είναι τα έργα που αλλάζουν την καθημερινότητα: υποδομές, μεταφορές, αστικές παρεμβάσεις. Πολλά από τα μεγάλα έργα που βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη -όπως η επέκταση του μετρό στην Καλαμαριά και η κυβερνητική δέσμευση για επέκταση και στις δυτικές συνοικίες, η ολοκλήρωση του 6ου Προβλήτα και η οδική και σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού- είναι κρίσιμα έργα υποδομών για τη συνολική αναβάθμιση της πόλης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνω και στον δυτικό προαστιακό σιδηρόδρομο, ένα έργο που μπορεί να ενώσει περιοχές της δυτικής Θεσσαλονίκης και να προσφέρει βιώσιμες λύσεις μετακίνησης. Το παρακολουθώ στενά, έχοντας κάνει πολύ έγκαιρα σχετικές κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις.
Η Θεσσαλονίκη έχει δυνατότητες – και πλέον έχει και τις ευκαιρίες. Είναι η πρώτη φορά που μετά από δεκαετίες τόσα πολλά έργα πραγματοποιούνται στην πόλη μας. Απόδειξη ότι υπάρχει κυβερνητική πολιτική βούληση που παράγει μετρήσιμα αποτελέσματα. Η πόλη μας αλλάζει ουσιαστικά και δίκαια για όλους.
Στο νέο εργασιακό νομοσχέδιο συμπεριλαμβάνονται και κοινωνικο-ασφαλιστικές διατάξεις. Ποιες είναι αυτές και ποιο το αποτύπωμά τους σε εργαζομένους και συνταξιούχους;
Στον όγδοο άξονα του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται τρεις ουσιαστικές κοινωνικο-ασφαλιστικές παρεμβάσεις που ενισχύουν την κοινωνική δικαιοσύνη. Πρώτον, διευρύνεται η απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές για τις προσαυξήσεις που καταβάλλονται λόγω υπερεργασίας, υπερωριών, νυχτερινής εργασίας ή αργιών. Η απαλλαγή επεκτείνεται και σε περιπτώσεις που οι προσαυξήσεις προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις ή δίνονται οικειοθελώς από τον εργοδότη, μειώνοντας το κόστος εργασίας χωρίς να πλήττεται η ασφαλιστική κάλυψη.
Δεύτερον, για τους εργαζόμενους συνταξιούχους, η επιπλέον σύνταξη που προκύπτει από την εργασία τους δεν θα υπολογίζεται για την ένταξη ή αλλαγή κλίμακας της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων. Έτσι, ενθαρρύνεται η παραμονή τους στην ενεργό οικονομική και κοινωνική ζωή.
Τρίτον, θεσμοθετείται η επιστολική ψήφος στις οργανώσεις συνταξιούχων, διευρύνοντας τη δημοκρατική συμμετοχή, ιδιαίτερα για όσους έχουν κινητικά προβλήματα ή κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές.
Παράλληλα, στον τέταρτο άξονα, ενισχύεται η στήριξη της μητρότητας. Επεκτείνεται το επίδομα κυοφορίας και λοχείας σε μητέρες που εργάζονται σε περισσότερους από έναν εργοδότες και έχουν ασφαλιστεί αντίστοιχα σε περισσότερους από έναν πρώην ασφαλιστικούς φορείς, ενώ το γονικό επίδομα καθίσταται ακατάσχετο, αφορολόγητο και ανεκχώρητο.
Οι διατάξεις αυτές δεν είναι απλώς τεχνικές ρυθμίσεις, αλλά εργαλεία κοινωνικής πολιτικής. Διασφαλίζουν δικαιώματα, μειώνουν ανισότητες και ενισχύουν την κοινωνική συνοχή.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Το παρασκήνιο» στις 8/9/2025