Σε μια εποχή ραγδαίων μεταβολών –οικονομικών, γεωπολιτικών, τεχνολογικών–, το κράτος πρόνοιας καλείται να αποδείξει ξανά την ανθεκτικότητά του αλλά και την ικανότητά του να προσαρμόζεται. Η κοινωνική ασφάλιση, πυλώνας κοινωνικής συνοχής και εργαλείο αναδιανομής, δεν αποτελεί ένα γραφειοκρατικό κατάλοιπο του παρελθόντος. Είναι, σήμερα περισσότερο από ποτέ, θεμέλιο της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αξιοπρέπειας του πολίτη. Κάθε φορά που ακούγεται η λέξη «Ασφαλιστικό», πολλοί πολίτες σκέφτονται ταλαιπωρία, χαρτιά, ουρές, γραφειοκρατία. Και έχουν δίκιο. Για πολλά χρόνια, το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα μας έμοιαζε περισσότερο με έναν λαβύρινθο, παρά με ένα δίχτυ προστασίας. Και αυτό πρέπει να αλλάξει – και αλλάζει.
Η κοινωνική ασφάλιση δεν είναι ούτε προνόμιο ούτε δώρο. Είναι δικαίωμα. Είναι η υπόσχεση που δίνει το κράτος σε κάθε πολίτη, ότι όταν έρθει η δύσκολη ώρα –λόγω ασθένειας, γήρατος, ανεργίας ή αναπηρίας– δεν θα είναι μόνος του.
Γι’ αυτό και ως υπουργείο Εργασίας δεν αντιμετωπίζουμε το κοινωνικοασφαλιστικό απλώς ως οικονομική εξίσωση. Το αντιμετωπίζουμε, πρώτα απ’ όλα, ως ζήτημα αξιοπρέπειας. Γιατί δεν υπάρχει τίποτα πιο άδικο από το να δουλεύεις 30 ή 40 χρόνια και στο τέλος να μη νιώθεις ασφάλεια για τα γεράματά σου.
Το δικό μας στοίχημα είναι να ενισχύσουμε αυτόν τον θεσμό – όχι μόνο διαχειριστικά, αλλά ουσιαστικά. Να τον εκσυγχρονίσουμε, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης εργασίας και των νέων μορφών απασχόλησης. Να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών, μέσα από τη διαφάνεια, τη συνέπεια και την αξιοπιστία. Και, το κυριότερο, να επαναφέρουμε στο προσκήνιο τη βασική αρχή πάνω στην οποία οικοδομήθηκε το κοινωνικό κράτος: την αρχή ότι η κοινωνική προστασία είναι δικαίωμα, όχι προνόμιο.
Δεν παραγνωρίζουμε τις δυσκολίες. Οι δημογραφικές προκλήσεις, η γήρανση του πληθυσμού, οι πιέσεις στα δημόσια οικονομικά, αλλά και οι διεθνείς κρίσεις μας υποχρεώνουν να είμαστε ρεαλιστές. Όμως, ο ρεαλισμός δεν είναι ποτέ συνώνυμο της παραίτησης. Αντίθετα, είναι το σημείο εκκίνησης για να προχωρήσουμε σε τομές με κοινωνική ευαισθησία και διοικητική αποτελεσματικότητα. Γι’ αυτό και η πολιτική μας εστιάζει σε τέσσερις βασικούς άξονες:
1. Ψηφιακός εκσυγχρονισμός του ΕΦΚΑ, ώστε η εξυπηρέτηση του πολίτη να είναι γρήγορη, διαφανής και αξιόπιστη. Επενδύουμε στον ψηφιακό ΕΦΚΑ, για να μη χρειάζεται ο κόσμος να πηγαίνει από γραφείο σε γραφείο και για να εκδίδονται οι συντάξεις σε άμεσο χρόνο. Ήδη εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες εξυπηρετούνται ηλεκτρονικά, χωρίς αναμονές και γραφειοκρατία, και ο χρόνος απονομής των κύριων συντάξεων έχει πέσει κάτω από τις 50 ημέρες. Όμως, όσο υπάρχουν δυσκολίες, εργαζόμαστε αδιάκοπα για να τις αντιμετωπίσουμε. Στην κατεύθυνση αυτή τρέχουν δύο μεγάλα έργα. Το πρώτο αφορά την ψηφιοποίηση όλου του ασφαλιστικού βίου των ασφαλισμένων και το δεύτερο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, με την ενοποίηση 88 διαφορετικών βάσεων δεδομένων του ΕΦΚΑ.
2. Ενίσχυση της βιωσιμότητας του συστήματος, με δίκαιη κατανομή βαρών και κίνητρα για την παραμονή στην εργασία. Έχουμε λάβει μέρα για τη συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, μέσα από την ενίσχυση των νοικοκυριών με παιδιά, όπως η παροχή επιδόματος γέννας, η ενίσχυση των οικογενειακών επιδομάτων, η επέκταση των επιδομάτων μητρότητας χρονικά και ποσοτικά. Παράλληλα, έχουμε λάβει και μέτρα όπως η αναπροσαρμογή των ποσοστών αναπλήρωσης από τα 30 μέχρι τα 40 έτη, ώστε να επιβραβεύεται η μακροχρόνια συμμετοχή στην αγορά εργασίας, και η άρση των αντικινήτρων για την απασχόληση συνταξιούχων, καταργώντας την περικοπή του 30% της σύνταξής τους και αντικαθιστώντας την με έναν μικρό πόρο υπέρ του ΕΦΚΑ.
3. Διεύρυνση της κοινωνικής προστασίας, με ιδιαίτερη μέριμνα για ευάλωτες ομάδες, όπως οι ανασφάλιστοι υπερήλικες και οι εργαζόμενοι σε επισφαλείς θέσεις. Σαφώς, στην κοινωνική προστασία περιλαμβάνονται και τα ΑμεΑ, καθόσον με ειδική νομοθετική ρύθμιση δώσαμε τη δυνατότητα να λαμβάνουν αναπηρική σύνταξη και να μπορούν να εργάζονται παράλληλα.
4. Προστασία για όλους – όχι μόνο για τους «τυχερούς». Η κοινωνική ασφάλιση πρέπει να φτάνει και στον μικρομεσαίο, στον αγρότη, στον εποχικά εργαζόμενο, στους εργαζομένους με ειδικά καθεστώτα. Η φροντίδα δεν είναι για λίγους. Είναι για όλους.
Η κοινωνική ασφάλιση δεν είναι μια τεχνοκρατική εξίσωση. Είναι ο καθρέφτης του κοινωνικού μας συμβολαίου. Το πώς μεταχειριζόμαστε τους ηλικιωμένους, τους αδύναμους, τους ανέργους είναι ο τρόπος με τον οποίο ορίζουμε ποιοι είμαστε ως κοινωνία.
Το μέλλον της κοινωνικής ασφάλισης δεν κρίνεται μόνο στους αριθμούς. Κρίνεται από τις πράξεις μας. Στο αν, τελικά, επιλέγουμε να είμαστε μια κοινωνία που νοιάζεται, που προστατεύει, που επενδύει στους ανθρώπους της. Και αυτή την επιλογή, εμείς, ως κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ως παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, την έχουμε ήδη κάνει, με πράξεις και με μετρήσιμα αποτελέσματα.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Το Παρόν της Κυριακής» στις 17/8/2025