Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ευρώπη αποτελεί μία από τις πιο επίμονες και αδικαιολόγητες ανισότητες στην αγορά εργασίας. Παρόλο που η ισότητα των φύλων κατοχυρώνεται νομικά και θεσμικά σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα στατιστικά δεδομένα αποκαλύπτουν μία διαφορετική πραγματικότητα.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, στην Ελλάδα ο μέσος μεικτός μισθός πλήρους απασχόλησης για τις γυναίκες ανέρχεται στα 1.115 ευρώ, έναντι 1.284 ευρώ για τους άνδρες, δηλαδή οι γυναίκες αμείβονται κατά 13% λιγότερο για την ίδια εργασία. Παράλληλα, μία στις δέκα επιχειρήσεις (11%) δεν εμπιστεύεται γυναίκα ως επικεφαλής σε καμία διεύθυνση ή τμήμα, ενώ το 53% των επιχειρήσεων έχει μηδενική ή πολύ περιορισμένη γυναικεία συμμετοχή στα διοικητικά συμβούλια. Οι διαφορές αυτές δεν περιορίζονται μόνο στους μισθούς, αλλά επηρεάζουν και τις συντάξεις. Οι γυναίκες άνω των 65 ετών λαμβάνουν κατά μέσο όρο 26% χαμηλότερη σύνταξη από τους άνδρες, λόγω χαμηλότερων μισθών και μικρότερων περιόδων ασφάλισης. Αυτή η ανισότητα καθιστά επιτακτική την ανάγκη λήψης μέτρων που θα προάγουν την ισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας.
Η κυβέρνηση, για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, προχωρά μεταξύ άλλων δράσεών της στην παραπάνω κατεύθυνση, στην κατάθεση προς ψήφιση νομοσχεδίου του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, που αφορά την ισορροπη εκπροσώπηση των φύλλων στις διευθυντικές θέσεις των εισηγμένων και μη εισηγμένων ανώνυμων εταιρειών, καθώς και των επιχειρήσεων. Το εν λόγω νομοσχέδιο ενσωματώνει την Οδηγία (ΕΕ) 2022/2381 και εισάγει μία σειρά από δεσμευτικά μέτρα: υποχρεωτικό ποσοστό τουλάχιστον 33% του υποεκπροσωπούμενου φύλου στα διοικητικά συμβούλια μεγάλων εταιρειών, διαφανή και αντικειμενικά κριτήρια επιλογής στελεχών, δίνοντας προτεραιότητα σε υποψηφίους του υποεκπροσωπούμενου φύλου όταν υπάρχουν ίδια προσόντα με άλλους υποψηφίους, πρόστιμα έως 3 εκατομμύρια ευρώ για εταιρείες που δεν συμμορφώνονται και σύσταση Ταμείου Ισότητας των Φύλων, το οποίο θα χρηματοδοτεί δράσεις για την προώθηση της έμφυλης ισότητας. Επιπλέον, περιλαμβάνονται διατάξεις για την υποστήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, τη βελτίωση της πρώιμης παιδικής φροντίδας, καθώς και την ενίσχυση της διαφάνειας στις κοινωνικές παροχές μέσω της ψηφιακής διακυβέρνησης.
Η εφαρμογή πολιτικών ισότητας δεν είναι μόνο θέμα δικαιοσύνης, αλλά και οικονομικής ανάπτυξης. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι επιχειρήσεις με μεγαλύτερη έμφυλη ισορροπία είναι πιο κερδοφόρες, καινοτόμες και βιώσιμες. Επιπλέον, η πλήρης συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 9% έως το 2030. Η έμφυλη ανισότητα δεν είναι απλά μία «γυναικεία υπόθεση». Είναι ένα ζήτημα που αφορά την οικονομική και κοινωνική πρόοδο της χώρας μας. Το νέο νομοσχέδιο είναι μία σημαντική πρωτοβουλία. Βέβαια, η ολιστική αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος απαιτεί τη συνεργασία όλων: του κράτους, των επιχειρήσεων και της κοινωνίας. Παράλληλα, χρειάζεται συστηματική παρακολούθηση, ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για τον παραπάνω σκοπό και αλλαγή νοοτροπίας.
Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να κλείσει τη μισθολογική «ψαλίδα». Όταν οι γυναίκες έχουν ίσες ευκαιρίες, κερδίζουν όλοι – η κοινωνία, η οικονομία, οι επιχειρήσεις. Ήρθε η ώρα να κάνουμε την ισότητα πραγματικότητα.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Political» στις 12/2/2025